Jest rok 1897, doktor Jan Jalkowski zakłada pierwsze w Polsce ogródki działkowe w Grudziądzu. 5 lat później przy ul. Odyńca powstaje pierwszy w Warszawie ogród działkowy „Tramwajarzy”. W kolejnych latach na ich kształt powstają kolejne obszary rolne z przeznaczeniem do uprawy owoców i warzyw na potrzeby działkowców.
Obecnie w Polsce jest ok 5000 ogrodów działkowych o łącznej powierzchni przekraczającej 44 tyś ha, na których znajduje się prawie milion działek. Charakter działek ciągle się nie zmienił. Duża część działkowców nadal uprawia warzywa i owoce, ale coraz częściej działki służą do rekreacji. Można tam odpocząć od miejskiego hałasu i cieszyć się lepszej jakości powietrzem. Choć wiele mówi się o zagospodarowaniu tych atrakcyjnych nieruchomości pod budowę osiedli i biurowców, obecnie obserwuje się rosnące zainteresowanie wykupem działek rekreacyjnych.
Czy można mieszkać w Rodzinnym Ogrodzie Działkowym?
Zgodnie z obowiązującymi ustawami oraz statutem Polskiego Związku Działkowców, mieszkanie na stałe w ROD jest nielegalne. Zdarzają się jednak przypadki, w których gminy wydają zaświadczenie o zameldowaniu na działce wypoczynkowo-rekreacyjnej. Zgodnie z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego, decyzja o przyznaniu meldunku jest wydawana w oparciu o przepisy dotyczące ewidencji ludności, a zameldowanie ma służyć celom ewidencji ludności i określać ich pobyt stały i czasowy. W praktyce oznacza to, że ROD może wydawać zgodę na przydzielenie meldunku na terenie ogrodu, a w konsekwencji jednostki terytorialne mogą wydać meldunek. W sytuacji, w której działka jest wykorzystywana niezgodnie z prawem i zostanie udowodnione, że działkowicz mieszka na stałe w ROD i nie posiada drugiego domu, zarząd ogrodu może rozwiązać umowę dzierżawy. W takiej sytuacji działkowicz musi opuścić ogród w wyznaczonym terminie, a jedyne do czego ma prawo, to obiekt znajdujący się bezpośrednio na działce. W bardzo nielicznych sytuacjach możliwa jest dyslokacja domu.
Jak zacząć?
Kontaktując się z biurem ROD lub sprawdzając osobiście na tablicy ogłoszeń można dowiedzieć się czy są dostępne oferty na sprzedaż nieruchomości. Najczęściej dotyczą niestety starych i prawie zrujnowanych domków, które wymagają rozebrania. Zdarzają się jednak czasem sytuacje, w których właściciel po niedługim użytkowaniu nowo wybudowanego obiektu, decyduje się na jego sprzedaż. W takich sytuacjach trzeba liczyć się z wysoką ceną lub pewnymi niespodziankami. Przed decyzją warto dokładnie sprawdzić stan techniczny obiektu, jego koszty utrzymania oraz kim są sąsiedzi. Nic jednak nie zastąpi urządzonych według własnej koncepcji, swoich czterech kątów. Wbrew pozorom inwestycja nie musi być ani droga, ani długa w realizacji, a do tego dawać możliwość sprzedaży domu na rynku wtórnym. Jak to możliwe?
Poznańska firma HOME4me dostarcza gotowe domy prefabrykowane, robione na indywidualne zamówienie. Gotowe moduły są dostarczane na działkę, ustawiane i łączone. Taka konstrukcja może powstać w kilka godzin. Dodatkowo z taką samą łatwością może zostać przeniesiona w inne miejsce. Alternatywnym rozwiązaniem mogą być domy drewniane. Trzeba jednak pamiętać, że jest to ciężka konstrukcja wymagająca montażu na miejscu. Sama budowa trwa dość długo, a dom ma sporo ograniczeń. W teorii jest możliwe rozłożenie i ponowne złożenie budynku, ale w praktyce to raczej drogie i nieopłacalne.
Covid-19, dystans społeczny oraz niepewna turystyka krajowa i zagraniczna zmieniły sposób myślenia o rekreacji.
W obecnej sytuacji epidemiologicznej ogrody ROD cieszą się olbrzymim zainteresowaniem. Ludzie zmęczeni kwarantanną, długim siedzeniem w mieszkaniu (często bez balkonu), ograniczeni przestrzenią społeczną, szukają miejsca, w którym mogą spędzić czas z bliskimi. Ograniczenia lub brak możliwości podróżowania za granicę i wizja problemu z dostępnością miejsc w krajowych pensjonatach i hotelach, nie poprawia nastrojów. Brak wiedzy i gwarancji, że sytuacja się zmieni w kolejnych latach zachęca do zainwestowania we własny lokal na działce. Marzenie wspólnych, rodzinnych wypadów na dłuższy weekend lub nawet na wakacje, może zostać zrealizowane właśnie w ogrodach działkowych, o czym przekonuje się coraz większa ilość ludzi.
Nowe technologie dają nowe możliwości
Nowe technologie, takie jak już wspomniane rozwiązanie firmy HOME4me, daje możliwość indywidualnego kształtowania przestrzeni przy zachowaniu tradycyjnej lub nowoczesnej architektury. Domy HOME4me zapewniają optymalne parametry eksploatacyjne, w tym termiczne. Obecne dają możliwość ustawienia takiego domu nawet w miejscach bez przyłączy. Nowe technologie zapewniają dostęp do energii elektrycznej za pomocą baterii słonecznych. Woda może być dostarczana mobilnie a ścieki pompowane ze specjalnych pojemników segregujących nieczystości.
Czy działki ROD będą dalej się rozwijać i przejdą gruntowną rewitalizację dzięki nowym rozwiązaniom i zmieniającym się potrzebom? Nie zanosi się, żeby miało być inaczej.